Tìm hiểu về gỗ ngọc am

Ngọc am còn có tên gọi khác như hoàng đàn liễu, hoàng đàn rủ, người Trung Quốc gọi là bách mộc. Ngọc am có tên khoa học Cupressus funebris, là một loại thuộc loài hoàng đàn, sinh trưởng chủ yếu ở phía Tây Nam Trung Quốc.

Cây ngọc am

Cây ngọc am có chiều cao thân tới 30m, đường kính trung bình khoảng 50 – 70cm và ngoại lệ có thể tới 2m. Tán lá rậm rạp, thường có các cành nhỏ sắp xếp thành mặt phẳng, rủ lòng thòng bao gồm các chồi non màu xanh lục tươi, rất mảnh dẻ, hơi dẹt (Wiki).

• Loài cây này được ghi nhận sinh trưởng ở Trung Quốc như Giang Tây, Tứ Xuyên, Vân Nam, Trùng Khánh, Quảng Đông.
• Tại Việt Nam, ngọc am sống rải rác ở các tỉnh Hà Giang và Lạng Sơn.

Cây cao tới 35 m đường kính thân lên tới 2m. Vỏ cây nhẵn, màu nâu.

• Các nhánh nhiều hoặc ít ngang hoặc hướng lên trên. Các chi nhánh được sắp xếp trong một mặt phẳng, hình thoi, màu xanh lá cây, mảnh, phẳng, ca;
• Lá màu xanh nhạt hoặc xám xanh, dày đặc, giống như da đầu, lưỡng hình, dài 1-1,5 mm, đỉnh nhọn; cặp mặt với một tuyến abicular tuyến tính; các cặp bên gập mặt đối mặt, phần cơ bản chồng chéo của các cặp mặt, gồ ghề. Lá non, thường được giữ lâu trong canh tác, lá mềm màu xanh lục dài 4-7 mm trong các vòng 2 hoặc 4;
• Phấn hoa hình elip hoặc hình trứng, 2,5-5 mm; kính hiển vi 10-14. Nón hạtmàu nâu sẫm khi chín, ảm đạm, đường kính 8-15 mm, trên cuống lá ngắn; vảy hình nón 6-8 (-12), 5 góc, mỗi vảy màu mỡ có 3-5 (hoặc 6) hạt;
• Hạt màu nâu nhạt, bóng, obovate-hình thoi hoặc dưới vỏ, dẹt, 2,5-3,5 mm.

Ngọc am là loại cây ít được quan tâm trong sách đỏ thế giới IUCN 2010 (liên minh bảo tồn thiên nhiên quốc tế), nhưng tại Việt Nam nó là cây bị đe doạ tuyệt chủng (dù vậy nó không nằm trong danh sách gỗ cấm khai thác tại Việt Nam).

Bạn tham khảo

• Tìm hiểu về gỗ xá xị
• Tìm hiểu về gỗ mít

Gỗ ngọc am

Ngọc am được xếp vào nhóm gỗ I trong bảng nhóm gỗ VN, tức là loại gỗ rất nặng, bền tự nhiên không qua chế biến cực tốt, khả năng kháng mối mọt từ 95%, không bị nứt hay cong vênh.

Gỗ có màu vàng sáng và mịn, có mùi thơm rất đặc trưng. Vân gỗ chìm, rõ và có lớp phủ tuyết trắng nếu để lâu ngày.

Ngọc am và hoàng đàn là hai loại gỗ duy nhất có khả năng tạo tuyết pha lê, lớp tuyết này nếu dùng đèn pin soi vào sẽ lóng lánh màu của cầu vồng, vì vậy những sản phẩm tâm linh như: tượng phật, la hán, quan công…được chế tác từ loại gỗ này khi có tuyết dẽ tạo cảm giác linh thiêng hơn rất nhiều so với những chất liệu khác.

Tác dụng của ngọc am

Lá cây được sử dụng để cầm máu, điều hòa kinh nguyệt, điều trị cảm lạnh. Gỗ cây đặc biệt là phần gốc có chứa tinh dầu có tính sát trùng, có thể được sử dụng để chữa trị vết thương bị viêm.

Tinh dầu thu được từ gỗ này được sử dụng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm, mùi hương giúp xua đuổi côn trùng. Gỗ ngọc am còn được tin là có thể xua đuổi tà ma, mang lại may mắn và thịnh vượng cho cả nhà khi mua và trưng bày tượng gỗ, đeo vòng gỗ…

Ngọc am là một loại gỗ quý, hiếm được sử dụng làm đồ nội thất hoặc đồ thờ hoặc vòng tay gỗ, hạt gỗ đệm ô tô… Các sản phẩm làm từ cây gỗ này có giá trị rất cao, chẳng hạn vòng tay ngọc am 15 hạt có giá trung bình 500.000đ.